Τι είναι οι χιονίστρες;
Οι χιονίστρες, ή τα χείμετλα όπως τις αποκαλούμε οι δερματολόγοι, είναι η επώδυνη φλεγμονή, στις άκρες των δακτύλων των χεριών ή και των ποδιών αλλά και της μύτης ή και των αυτιών, που κάνει την εμφάνιση της μετά από λίγη ή πολύ ώρα έκθεσης στο κρύο.
Γιατί δημιουργούνται οι χιονίστρες;
Γιατί το χειμώνα που η θερμοκρασία του περιβάλλοντος μειώνεται, ο οργανισμός μας χρειάζεται να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σταθερή, περίπου στους 36,5 βαθμούς °C, έτσι ως «απάντηση» του στο κρύο, όταν παραμένουμε για λίγη ή πολύ ώρα εκτεθειμένοι σε αυτό, το δέρμα αντιδρά με περιφερική αγγειοσυστολή. Αυτό σημαίνει ότι μειώνεται η διάμετρος των αιμοφόρων αγγείων στο δέρμα των άκρων, της μύτης και των αυτιών και αυτή η μείωση έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται και η ροή του αίματος σε αυτά τα μέρη. Με τον τρόπο αυτό, ο ανθρώπινος οργανισμός καταφέρνει να κρατήσει σχετικά σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος, εξασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία του, όμως η παρατεταμένη αγγειοσύσπαση των μικρών αγγείων των δακτύλων, των αυτιών και της μύτης οδηγεί σε χαμηλή αιμάτωση του δέρματος και των υποκείμενων μυών σε αυτά τα σημεία, κατά συνέπεια με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται οι χιονίστρες.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Οι χιονίστρες παρουσιάζονται περίπου 12-24 ώρες μετά την έκθεση του ατόμου στο κρύο, ως κόκκινες-βιολετί περιοχές που πονούν ή φαγουρίζουν.
Πρήξιμο και κάψιμο, στα συγκεκριμένα σημεία, είναι επίσης πολύ συχνά συμπτώματα, ενώ κάποιες φορές δημιουργούνται επιπλέον φουσκάλες ή και πληγές.
Οι χιονίστρες διαρκούν 1-3 εβδομάδες ή σε μερικούς μπορεί και περισσότερο.
Σε κάποιους ανθρώπους υποτροπιάζουν κάθε χειμώνα για όλη τους τη ζωή, ενώ σε άλλους από ένα σημείο κι έπειτα σταματούν να εμφανίζονται.
Σε τι οφείλονται οι χιονίστρες;
Παρότι τα ακριβή αίτια εμφάνισης τους δεν είναι γνωστά, έχει παρατηρηθεί ότι εκδηλώνονται συχνότερα στις ακόλουθες κατηγορίες ατόμων.
– Σε όσους ζουν σε περιοχές με χαμηλές θερμοκρασίες και υψηλά επίπεδα υγρασίας.
– Σ’ εκείνους που φοράνε στενά ρούχα και παπούτσια, τα οποία αφήνουν εκτεθειμένο το δέρμα στο κρύο.
– Στους καπνιστές.
– Στα λιποβαρή άτομα, δηλαδή σ’ εκείνα που το σωματικό βάρος τους είναι χαμηλότερο κατά 20% συγκριτικά μ’ εκείνο που θα έπρεπε να είχαν με βάση το ύψος τους.
– Στους ανθρώπους με κυκλοφορικά προβλήματα, προφανώς γιατί είναι πιο ευαίσθητοι στις αλλαγές της θερμοκρασίας.
– Στους ασθενείς με σύνδρομο Raynaud αλλά και άλλα αυτοάνοσα νοσήματα όπως, η σκληροδερμία, ο ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
– Τέλος μετά την εμφάνιση του κορωνοϊού παρατηρήθηκε πως οι χιονίστρες είναι πολύ συχνή δερματική εκδήλωση της λοίμωξης από COVID.
Υπάρχει πρόληψη για τις χιονίστρες;
Ναι υπάρχει και τα βασικά μέτρα πρόληψης είναι τα εξής:
– Αποφυγή της παρατεταμένης έκθεσης στο κρύο και την υγρασία.
– Ζεστά και άνετα ρούχα και παπούτσια και κυρίως προστασία των άκρων με ζεστά γάντια, χοντρές κάλτσες, αδιάβροχα παπούτσια, σκούφο, καλύτερα από συνθετικό υλικό όπως το φλις, που να καλύπτει και τα αυτιά.
– Μετά την έκθεση στο κρύο, χρειάζεται να επανέρχεται σταδιακά η θερμοκρασία στα άκρα, δηλαδή αποφεύγουμε να βάζουμε τα χέρια μπροστά από το τζάκι, πάνω στο καλοριφέρ ή να τα τρίβουμε διότι η απότομη αλλαγή της θερμοκρασίας είναι ικανή να δημιουργήσει ή να επιδεινώσει τις χιονίστρες.
– Επαρκής θέρμανση στο εσωτερικό του σπιτιού ή και του χώρου εργασίας.
– Διακοπή του καπνίσματος.
Υπάρχει θεραπεία για τις χιονίστρες;
Παρότι συνήθως υποχωρούν μόνες τους, σε μερικά άτομα τα συμπτώματα μπορεί να επιμείνουν για καιρό. Σ’ εκείνες τις περιπτώσεις ο δερματολόγος θα συστήσει θεραπεία με τοπικά κορτικοστεροειδή ενώ στις πιο ανθεκτικές περιπτώσεις ενδέχεται να προτείνει ένα αντιυπερτασικό φάρμακο, τη νιφεδιπίνη, η οποία είναι ικανή να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος λόγω της αγγειοδιαστολής που προκαλεί.
Αν υπάρχει υποψία επιμόλυνσης των χιονιστρών, μετά από ξύσιμο τους, μπορεί να δοθεί και συστηματική αντιβιοτική αγωγή.