Τι είναι το μολυσματικό κηρίο;
Το μολυσματικό κηρίο είναι μια πολύ συχνή και ιδιαίτερα μεταδοτική, επιφανειακή λοίμωξη του δέρματος που προκαλείται από βακτήρια και εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά και σπανιότερα σε ενήλικες .
Τα βακτήρια τα οποία ευθύνονται για το μολυσματικό κηρίο, είναι ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (S. Aureus) και ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α.
Τα βακτήρια αυτά, υπάρχουν σε μικρό ποσοστό φυσιολογικά στη χλωρίδα του δέρματος, όπως και στους βλεννογόνους του στόματος και της μύτης. Όταν η τοπική άμυνα του οργανισμού είναι επαρκής, συνυπάρχουν χωρίς να δημιουργούν προβλήματα. Όταν όμως η άμυνα τοπικά κατασταλεί, όπως γίνεται στην περίπτωση της ατοπικής δερματίτιδας (έκζεμα), ή στις πληγές από τσιμπήματα κουνουπιών ή εντόμων, στις ανοιχτές πληγές, στις εκδορές και στα εγκαύματα, τότε τα ίδια μικρόβια γίνονται παθογόνα. Πολλαπλασιάζονται, αναπτύσσουν αποικίες και προκαλούν μόλυνση.
Το μολυσματικό κηρίο όμως μπορεί να εμφανιστεί και πάνω σε φαινομενικά υγιές δέρμα, όπου δηλαδή δεν προϋπάρχει κάποια βλάβη (πληγή-εκδορά). Σε αυτές τις περιπτώσεις, η μόλυνση οφείλεται σε μετάδοση των βακτηρίων από άλλο άτομο. Τα βακτήρια αυτά, μεταδίδονται πολύ εύκολα από το ένα σημείο του σώματος του παιδιού στο άλλο και από το ένα παιδί στο άλλο.
Το μολυσματικό κηρίο εμφανίζεται συχνότερα τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω αυξημένης θερμοκρασίας και υψηλής υγρασίας του περιβάλλοντος. Υπό αυτές τις συνθήκες, το σώμα βρίσκεται αφενός περισσότερο εκτεθειμένο λόγω του ελαφρού ρουχισμού, αφετέρου τα βακτήρια στην επιφάνεια του σώματος βρίσκουν ιδανικές συνθήκες για να πολλαπλασιασθούν.
Πώς εμφανίζεται το μολυσματικό κηρίο;
Σε σημεία προηγούμενων βλαβών όπως αμυχές από ξύσιμο, τσιμπήματα, εκδορές, ανοιχτό τραύμα, αλλά ακόμα μερικές φορές και σε υγιές δέρμα (όπου δεν προϋπάρχουν δηλαδή πληγές- εκδορές κτλ) αναπτύσσεται μια μικρή και εύθραυστη φυσαλίδα με ερυθρή βάση η οποία σπάει αμέσως, αποξηραίνεται και καλύπτεται από κρούστα χρώματος κίτρινου καφέ, σαν το μέλι. Υπάρχει ωστόσο και η περίπτωση αυτή η μικρή φυσαλίδα να μην σπάσει, αλλά να εξελιχθεί σε μεγαλύτερη φουσκάλα με διαυγές περιεχόμενο αρχικά, το οποίο μέσα σε λίγες ώρες γίνεται πυώδες. Τελικά όμως και στη δεύτερη αυτή περίπτωση οι φουσκάλες σπάνε και καλύπτονται από τις τυπικές κίτρινο καφέ κρούστες
Αφήνει σημάδια;
Το μολυσματικό κηρίο συνήθως δεν αφήνει σημάδια. Οι βλάβες μετά το τέλος της αγωγής υποχωρούν, αφήνοντας αρχικά ροζ ή λευκωπές, επίπεδες, λείες, περιοχές δέρματος, οι οποίες μπορεί να παραμείνουν στο δέρμα για εβδομάδες ή και μήνες. Σταδιακά όμως, βελτιώνονται και εξαφανίζονται χωρίς να αφήσουν μόνιμα σημάδια.
Σε σπάνιες περιπτώσεις όπου οι βλάβες ήταν βαθιές και παραμελημένες, μπορεί να μείνουν σημάδια και ουλές.
Πόσο μεταδοτικό είναι;
Πρόκειται για μια εξαιρετικά μεταδοτική λοίμωξη. Μπορεί να μεταδοθεί με μεγάλη ευκολία από το ένα μέρος του σώματος του παιδιού στο άλλο, όπως και από ένα παιδί που νοσεί σε ένα άλλο. Η μετάδοση είναι εντονότερη το καλοκαίρι και γενικά τους ζεστούς και υγρούς μήνες του χρόνου. Η μετάδοση των βακτηρίων γίνεται ευκολότερα στα παιδιά συγκριτικά με τους ενήλικες, γι αυτό και σε παιδικούς σταθμούς, νηπιαγωγεία και σχολεία παρατηρούνται συχνά μικρές επιδημίες της πάθησης.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση για τον δερματολόγο είναι εύκολη και συνήθως γίνεται με την κλινική εξέταση. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως όπου η κλινική εικόνα δεν είναι σαφής ή επιμένουν τα συμπτώματα παρά τη σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση, τότε γίνεται καλλιέργεια υλικού των βλαβών για την απομόνωση του ένοχου μικροοργανισμού.
Πώς αντιμετωπίζεται το μολυσματικό κηρίο;
Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από την έκταση των βλαβών και από τη γενική κατάσταση του παιδιού.
Όταν πρόκειται για πολύ λίγες και μικρές βλάβες σε υγιές κατά τα άλλα παιδί, συνιστάται τοπική αντιβιοτική αγωγή.
Όταν οι βλάβες είναι διάσπαρτες, επίμονες, στο πρόσωπο (κοντά σε μάτια και μύτη), το παιδί έχει παράλληλα άλλα προβλήματα υγείας ή έχει αποτύχει η τοπική αγωγή, τότε ο δερματολόγος θα δώσει την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή από το στόμα.
Αν πρόκειται για βρέφη, μπορεί να χρειαστεί εισαγωγή σε νοσοκομείο και έναρξη ενδοφλέβιας αντιβιοτικής αγωγής, διότι οι φαινομενικά ασήμαντες περιπτώσεις μολυσματικού κηρίου σε βρέφη, μπορεί να οδηγήσουν σε βαριές δευτεροπαθείς λοιμώξεις όπως οστεομυελίτιδα, σηπτική αρθρίτιδα και πνευμονία.
Είναι πολύ σημαντικό τόσο το παιδί , όσο και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας να πλένουν τα χέρια σωστά και σχολαστικά, να κρατούν τα νύχια κοντά και καθαρά και να αποφεύγεται η κοινή χρήση πετσέτας, ρούχων, σεντονιών, κλινοσκεπασμάτων . Επίσης να αποφεύγεται η κοινή χρήση παιχνιδιών, επειδή η μετάδοση μπορεί να γίνει και μέσω αυτών κατά τη διάρκεια της ενεργούς λοίμωξης.
Για να αποφευχθεί η διασπορά της μόλυνσης από το ένα σημείο του σώματος στο άλλο, όπως από το ένα παιδί σε άλλο, ωφελεί μετά την εφαρμογή της κρέμας οι βλάβες να καλύπτονται με αυτοκόλλητη γάζα.
Όταν συνυπάρχουν βλάβες γύρω από τη μύτη ή σε επίμονες περιπτώσεις, σκόπιμη είναι η θεραπεία εκρίζωσης του σταφυλόκοκκου από το ρινικό βλεννογόνο όπου μπορεί να έχει εστία, με τοπική αντιβιοτική ρινική αλοιφή.
Όταν το μολυσματικό κηρίο έχει εμφανιστεί πάνω σε προϋπάρχουσες βλάβες εκζέματος τις οποίες είχε ξύσει το παιδί και συνυπάρχει κνησμός, τότε συνιστάται αντιισταμινική αγωγή από το στόμα.
Τέλος, όταν έχει γίνει διάγνωση μολυσματικού κηρίου σε παιδί που πηγαίνει παιδικό σταθμό, νηπιαγωγείο ή σχολείο, πρέπει το παιδί να παραμείνει σπίτι μέχρι την υποχώρηση των συμπτωμάτων, έτσι ώστε να αποφευχθεί η μετάδοση της μόλυνσης και η πρόκληση μικροεπιδημίας.
